Zeker als je jong bent, is de sky de limit. Merlijn (15) uit Budel droomt van een eigen theaterschool waar iedereen er mag zijn en de kans krijgt zijn talent te laten zien. De jonge Brabander, die zelf autisme heeft, ervaart nu bij RICK spelenderwijs welke kleuren er allemaal op zijn palet zitten.

Vijftien lentes jong kroop hij al in de huid van een pasgeboren kind, een hoogbejaarde opa en een dronken vader die uit huis is gezet. Met alle geluiden, gebaren en gezichtsuitdrukkingen die daarbij horen. Feestjes voor de vrije geest. “Dat is het mooie van toneelspelen. Je ontsnapt even aan de werkelijkheid, wordt compleet iemand anders”, zegt de jonge Bulander die naar eigen zeggen altijd al “een podiumbeest” is geweest.  

 Als Merlijn ergens voor gaat, dan zet je maar schrap. Theater is zijn passie, zijn uitlaatklep. “Het plezier spat er vanaf als hij speelt”, vertelt Ellen ten Haken, zijn theaterdocente bij RICK. Ze ziet de jonge hem nog binnenkomen, ruim een jaar geleden. “Merlijn gaf aan dat hij het moeilijk vindt om iemand aan te kijken. Na afloop van de les zei ik: ‘Ik weet niet of je het in de gaten hebt, maar je hebt het toch maar mooi gedaan. Je maakte écht contact. Ook dát doet kunst dus. Het helpt je over drempels heen.”

Vrij om te spelen

Merlijn heeft ASS, voluit Autisme Spectrum Stoornis. Hij vindt het lastig om oogcontact te maken en de aandacht vast te houden, is snel overprikkeld en heeft veel behoefte aan houvast en structuur. “Daarom vind ik het zo dapper van hem dat hij zich heeft aangemeld voor de cursus toneel”, vertelt zijn theaterdocente. “Als acteur ben je uiterst kwetsbaar. Je lichaam is je enige instrument, er is verder niets om je achter te verschuilen.”

Zelf kijkt Merlijn daar iets anders tegenaan. Hij heeft geen last gehad van drempelvrees, zegt hij. “Ik sprong bij RICK niet op een rijdende trein. De groep waarin ik kwam was nieuw, bijna niemand kende elkaar nog. Dat maakte het voor mij een stuk makkelijker. Daarbij is er een mooie chemie met twee andere jongens in de groep waardoor ik me vrij voel om te spelen.”

Dromen

Docent Ellen knikt instemmend: “Het is een prachtig groepje. Een groep van uitersten, waarin verschillende talenten samenkomen en iedereen volledig wordt geaccepteerd. Het is mooi om te zien wat er hier op maandagmiddag na schooltijd gebeurt. Wat theater losmaakt. Natuurlijk hebben ook deze jongeren, net als iedereen, wel eens een baaldag. Een slecht cijfer, gedoe thuis; je kent het wel. Tijdens de toneelles komen ze even los van zichzelf en telt alleen het hier en nu. Dan zie ik ze tot rust komen en weer met een lach de deur uitgaan. Of met een blik van ‘Ik vond het spannend, maar ik heb het toch maar mooi geflikt.’ Het zijn onbetaalbare momenten.”

Merlijn durft groot te dromen. Hij is vastbesloten. Na het voortgezet speciaal onderwijs gaat hij naar het mbo om pedagogisch medewerker te worden. Daarna wacht de hbo-opleiding tot theaterdocent. Zijn missie: theater toegankelijk maken voor iedereen. “Dus ook voor mensen met een rugzakje, zoals ik. Een eigen theaterschool waarin ik cursisten kan begeleiden, dat zou fantastisch zijn. Dat ik het leuk vind om in de huid van een ander te kruipen, wil niet zeggen dat ik liever iemand anders ben. Anderen zien autisme misschien als een probleem, ikzelf niet. Het hoort bij mij. Dit is wie ik ben.”